Regulacje dostępności stron internetowych - WCAG 2.1 - Web Content Accessibility Guidelines 2.1

Tworząc nowoczesny i funkcjonalny produkt online, skupiamy się na wielu aspektach, takich jak atrakcyjny wygląd witryny czy kreowanie pozytywnych doświadczeń użytkowników. Czy jednak kiedykolwiek słyszałeś o tym, że na postrzegalność twojej strony internetowej mogą wpływać przepisy prawne?

Standardy dotyczące dostępności: Dostosowanie stron do różnego rodzaju niepełnosprawności

Aby przeciwdziałać wykluczeniu osób z ograniczeniami fizycznymi lub zmysłów, wprowadzono serie dokumentów zawierających materiały pomocnicze w projektowaniu produktów cyfrowych. Wydane regulacje miały informować jakie wymogi mają uwzględniać projektanci w celu zapewnienia funkcjonalności oraz zrozumiałości treści dla wszystkich użytkowników.

Kryterium dostępności w sieci

Kryterium dostępności w sieci zapewnia, że osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności mają równy dostęp do treści cyfrowych. Dostępność ta obejmuje szeroki zakres wymagań, od prostych funkcji, takich jak możliwość zmiany rozmiaru tekstu, po bardziej zaawansowane rozwiązania, jak kompatybilność z technologiami wspomagającymi np. czytnikami ekranu. Przestrzeganie tych zasad zwiększa także zasięg i dostępność usług oraz informacji, co jest szczególnie ważne w sektorze publicznym, gdzie każdy obywatel powinien mieć możliwość pełnego uczestnictwa w życiu społecznym i politycznym. Ponadto, firmy prywatne, które dbają o dostępność, zyskują przewagę konkurencyjną, ponieważ przyciągają szersze grono klientów i unikają ryzyka związanego z ewentualnymi roszczeniami prawnymi.

Prawne regulacje dostosowania strony

Wprowadzenie regulacji prawnych, takich jak WCAG w Unii Europejskiej czy ADA w Stanach Zjednoczonych, ma na celu przeciwdziałanie dyskryminacji oraz zagwarantowanie, że strony internetowe i aplikacje mobilne będą projektowane z myślą o dostępności. Przepisy zobowiązują zarówno organy sektora publicznego, jak i prywatnego do uwzględnienia potrzeb wszystkich użytkowników. Ponadto, regulacje określają tzw. kryteria sukcesu, a więc wymagania, które strona musi spełnić, aby być odbierana przez jak największą liczbę osób.

Zapewnienie dostępności stron internetowych: Dyrektywy i regulacje prawne WCAG

Przepisy dotyczące dostępności treści internetowych stają się coraz bardziej rygorystyczne na całym świecie. Określają one obowiązujące ramy i wymagania, które nie wykluczają z korzystania ze stron osób niepełnosprawnych, a tym samym tworzą inkluzywne środowisko cyfrowe. Obecnie istnieje wiele regulacji, które uzupełniają się i ustanawiają nowe standardy w projektowaniu stron.

Web Content Accessibility Guidelines (WCAG 2.1)

W 2008 roku wdrożono Web Content Accessibility Guidelines, czyli tzw. zasady WCAG 2.1. Jest to aktualizacja wcześniejszej wersji 2.0, uwzględniającą nowe technologie oraz rosnące potrzeby użytkowników. Wprowadza ona nowe kryteria sukcesu w trzech poziomach zgodności: A, AA, i AAA, które obejmują m.in. poprawę dostępności na urządzeniach mobilnych, lepsze wsparcie dla osób z zaburzeniami wzroku i słuchu oraz osób z ograniczeniami poznawczymi.

European Web Accessibility Directive

Europejska Dyrektywa dotycząca dostępności cyfrowej, znana również jako European Web Accessibility Directive (dyrektywa UE 2016/2102), jest jednym z kluczowych aktów prawnych, mającym na celu zwiększenie dostępności stron internetowych i mobilnych aplikacji sektora publicznego. Przegłosowana w dniu 26 października 2016 roku, dyrektywa nakłada obowiązek na państwa członkowskie, by ich produkty cyfrowe spełniały określone standardy dostępności.

Zgodnie z zapisami dyrektywy, wszystkie strony internetowe sektora publicznego muszą być zgodne ze standardami WCAG 2.1 (Web Content Accessibility Guidelines) na poziomie AA. Zarządzenie wymaga również regularnych przeglądów i aktualizacji zgodności, co pozwala na stałe monitorowanie i poprawę dostępności cyfrowej. Każde państwo członkowskie podatne jest na raportowanie postępów co trzy lata, zaczynając od 2021 roku.

Dyrektywa ustanawia także mechanizm zgłaszania problemów z dostępnością oraz uzyskiwania informacji zwrotnych od użytkowników. W praktyce oznacza to, że każda strona internetowa sektora publicznego musi zawierać specjalną sekcję redakcyjną, gdzie użytkownicy mogą zgłaszać trudności lub wnioskować o informacje, które nie są dostępne w sposób dostosowany do ich potrzeb. Ta część dyrektywy ma na celu zapewnienie interaktywności i bieżącego dialogu pomiędzy administracją a obywatelami.

Americans with Disabilities Act (ADA)

Przyjęty w 1990 roku Americans with Disabilities Act jest przełomowym prawem federalnym zaprojektowanym w celu ochrony praw obywatelskich osób z niepełnosprawnościami w Stanach Zjednoczonych. Ustawa ta miała na celu wyeliminowanie dyskryminacji i zapewnienie równych szans w różnych aspektach życia codziennego, w tym w zatrudnieniu, transporcie, komunikacji i publicznych obiektach, zmieniając w ten sposób architekturę miast i miasteczek w całym kraju.

ADA składa się z pięciu tytułów, z których każdy obejmuje różne obszary życia społecznego i zawodowego:

• Tytuł I dotyczy zatrudnienia i zobowiązuje pracodawców zatrudniających co najmniej 15 pracowników do dostosowania miejsc pracy w sposób umożliwiający pracę osobom z niepełnosprawnościami.
• Tytuł II obejmuje usługi publiczne i programy rządowe, nakładając na nie wymagania dotyczące dostępności i zakazując dyskryminacji.
• Tytuł III odnosi się do pomieszczeń użyteczności publicznej, takich jak restauracje, hotele oraz sklepy, które muszą być dostępne i wolne od barier dla osób z niepełnosprawnościami.
• Tytuł IV koncentruje się na telekomunikacji, wymagając od dostawców usług telekomunikacyjnych zapewnienia równych możliwości komunikacyjnych dla osób niesłyszących oraz posiadających zaburzenia mowy.
• Tytuł V zawiera różne postanowienia, w tym te dotyczące ochrony przed odwetem i zasady wykonawcze związane z przestrzeganiem ustawy.

Istotnym efektem ADA jest nie tylko stworzenie bardziej dostępnego środowiska fizycznego, ale także promowanie inkluzyjności i podnoszenie świadomości społecznej na temat różnorodności i potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Section 508 of the Rehabilitation Act

Rozporządzenie dotyczące dostępności publicznych stron internetowych i rządowych aplikacji mobilnych, znane jako Section 508, dotyczy wszystkich produktów cyfrowych oraz technologii informacyjnych i komunikacyjnych wykorzystywanych przez agencje federalne w Stanach Zjednoczonych.

Zgodnie z Section 508 wszystkie zasoby cyfrowe muszą być zaprojektowane i zrealizowane w sposób umożliwiający dostępność osobom z różnymi rodzajami niepełnosprawności, takimi jak niewidzenie, głuchota, trudności w słyszeniu oraz niepełnosprawności fizyczne i kognitywne. Przepis ten wymaga stosowania standardów zgodności, takich jak Web Content Accessibility Guidelines (WCAG), które określają szczegółowe kryteria dostępności. Dzięki tym standardom, strony i aplikacje są bardziej przyjazne dla użytkowników korzystających z różnych technologii wspomagających, takich jak czytniki ekranu, programy do powiększania tekstu czy urządzenia do nawigacji głosem.

International Organization for Standardization (ISO)

Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO) to instytucja zajmująca się opracowywaniem i publikowaniem standardów technicznych, które mają na celu ujednolicenie zasad, procesów i technologii na całym świecie. Organizacja została założona w 1947 roku i od tego czasu opracowała tysiące norm w różnych dziedzinach, od technologii informacyjnych po zarządzanie jakością i ochronę środowiska.

Jednym z najważniejszych z nich jest norma ISO 9241-171, która definiuje wymagania dotyczące ergonomicznego projektowania systemów interakcji człowiek-komputer, a szczególnie interfejsów użytkownika. Warto zauważyć jednak, że normy ISO w zakresie dostępności często bazują na lub są zgodne z innymi międzynarodowymi standardami, takimi jak WAI-ARIA (Web Accessibility Initiative - Accessible Rich Internet Applications). Inicjatywa ta, rozwijana przez World Wide Web Consortium (W3C), zawiera szereg zaleceń i wytycznych, które pomagają twórcom stron internetowych w tworzeniu bardziej dostępnych treści. Norma ISO 9241-171 jest zatem ważnym uzupełnieniem tych wytycznych, dostarczając konkretne, mierzalne kryteria zgodności, które mogą być implementowane w projektach komercyjnych i publicznych.

Podsumowanie

Kryterium włączenia społecznego oraz równości w dostępie do stron internetowych i aplikacji ma coraz większe znaczenie w kontekście nowoczesnego biznesu w sieci. Przepisy prawne, takie jak WCAG 2.1 w Unii Europejskiej, ADA w Stanach Zjednoczonych oraz normy ISO, wyznaczają standardy, które mają na celu zapewnienie, że produkty cyfrowe są dostępne dla wszystkich użytkowników, niezależnie od ich niepełnosprawności. Przestrzeganie tych standardów nie tylko pomaga w unikaniu potencjalnych konsekwencji prawnych, ale przede wszystkim wspiera tworzenie bardziej inkluzywnego społeczeństwa, w którym każdy ma równy dostęp do informacji i usług.